2. ATAZA: Bideolana

UPV/EHU-ko Ikus-Entzunezko Komunikazioko 31. taldeko Oihan Chavarrik eta Mikel Sáenz de Buruagak Gorka Palazioren 'Informazioaren teoria eta teknikak irrati eta telebistan' irakasgaian prestatutako 2.ataza.

GAIA: Finantza-Krisia (Hego Euskal Herriko bi gobernu autonomoek 2009. urterako prestatu duten aurrekontuekin erlazionatuz, Elkartzen eskubide sozialen aldeko erakundeak emandako prentsaurrekoaren bidez)

CREATIVE COMMONS Lizentzia: Aitortu-Ez merkataritzarako-Partekatu baimen beraren arabera 3.0 Espainia



YouTube-n ere aurkitu dezakezue bideoa.

Zer gertatzen ari da Kolonbian?

Europan etengabe entzuten ditugu Latinoamerikatik datozen albisteak. Iritziak -gaur egungo kazetaritzan hain ugariak direnak- palo guztietakoak ditugu: Cubaren kasuan, "Castroren diktadura" amorratzen dutenen aurrean sozialismo kubatarraren lorpen sozialak miresten dituztenak aurkitu ditzakegu; Venezuelako Chávez lehendakariaren autoritarismoa eta korrupzioa salatzen dutenak badaude ere, "XXI. mendeko sozialismoa" tresna guztiz demokratikoak erabiliaz eraikitzen ari direla onartzen da orokorrean. Aldaketa hain bortitzak jasaten ari den kontinenteko beste hainbat herriei buruz gauza bera... iritziak gorabehera, eztabaidarako tokia badago.

Zer gertatzen da, ordea, Kolonbiarekin? Nola daiteke Latinoamerikako gobernurik ustelena eta militaristena -Álvaro Uribe buru dela-, Europaren onarpen handiena izatea? Gertatzen dena Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileen (FARC) aitzakiarekin -batez ere Ingrid Betancourten askapenatik aurrera-, disidentzia politiko guztiaren aurkako kriminalizazio bortitza eta jazarpen basatia ahalbidetu dela narkotrafikoarengatik hain famatua den herrian.

Kolonbiako Indigenen ACIN elkartearen eskutik, eta Euskal Herrira Askapena euskal erakunde internazionalistari esker ailegatu zaigun bideo hau zuekin konpartitu nahi nuke, betiko komunikabideetatik entzuten dugun errealitatearen eta Uribe presidentearen faltsukeria agerian uzten duena:

Creative Commons: herriaren apustua

Seguruenik hau irakurtzen duzuen guztiek noizbait entzunda izango duzue 'Creative Commons' edo 'CopyLeft' kontua. Hala ere, zenbatek jakingo duzue zehatz mehatz zer den Creative Commons?

Creative Commons, 2001. urtean Estatu Batuetan sortutako irabazi asmorik gabeko erakundea da. Legegintzaren eraldaketaz eta teknologia berrietaz baliatuz, gaur egungo legeak kulturari eta sormenari ezartzen dizkion oztopoak gainditzea da honen helburu nagusia. Horretarako, gaur egungo legetara moldatutako lizentzia-sistema bat garatu dute.

Creative Commons International proiektuari esker, jatorrizko lizentzia-sistema herri ezberdinetako legeria (estatu espainiarreko Creative Commons) eta hizkuntzetara (euskarazko Creative Commons) moldatu da; gaur egun, proiektua 28 estatu ezberdinetan martxan jarri da, guztira 70 herrietan martxan jartzeko asmoa azaldu bada ere.

Creative Commons edo CC lizentzia ezberdinak honako ezaugarri hauen konbinaketan oinarritzen dira:

·Aitortu (Attribution): Edukien iturriak aipatzera derrigortzen du.

·EzKomertziala (NonCommercial): Edukiekin irabazi ekonomikorik ez lortzea derrigortzen du.

·LanEratorririkGabe (NoDerivativeWorks edo NoDerivs): Edukiak elkarbanatzen uzten ditu baina inongo aldaketarik egin gabe.

·PartekatuBerdin (ShareAlike): Edukien jatorrizko lizentzia berdinarekin erabiltzea derrigortzen du.


Askoz errazago ulertuko duzue dena filmetxo hau ikusita: Zer da 'Creative Commons'? (gaztelaniaz)


KULTURA ASKEAREN ALDEKO APUSTUA EUSKAL HERRIAN

Euskal Herrian tradizionalki kultura aske eta parte-hartzailearen aldeko apustua egin ohi da. Urteetan zehar Gaztetxeen eta Irrati Libreen hedapena bizi izan dugu, eta teknologia berriak iritsi bezain laster martxan jarritako ekimen askeetatik kanpo ez zen geratuko gure herria.

Gure herrian martxan jarritako lehen proiektua, nola ez, Internet-en bidetik etorri zen, 'Sarea Iraultzen!' lelopean Mundurat proiektua sortu zenean. Proiektu honen bidez, martxan jartzen diren proiektu aske guztiei (herri mugimendua, musika, kultura...) webgune bat sortzeko tresnak eta ostatua eskaintzen dizkie. Dena CC-lizentziapean. Proiektu honek, 'software librea'-ren aldeko mugimenduak bultzaturiko Euskal Herria 2.0. ekimenarekin erlazio estua dauka.

Denbora pasa ahala, 2003. urtean sorturiko Gazte Informazio Agentziak ere bere webgunean argitaratzen zituen edukin guztiak Creative Commons lizentziapean erabiltzea erabaki zuen.

Euskal gazte mugimendua berriro ere motore izanik, 2005ean jaiotako MusikHerria herri disketxeak, baita bertan parte hartzen duten musika talde guztiek Creative Commons lizentzia askeen bitartez lan egitea erabaki zuten. Honen eredua, Oliba Gorriak taldearen webgunea izan liteke, bertan aurki ditzakezu euren abesti guztiak. Amaitzeko, aipagarria da MusikHerriak YouTube-n sortu duen kanala, beste batzuen artean, eransten dudan Kloratita taldearen bideoklipa aurkitu dezakegula:

Gazte Sarea (Wikipedia-ko Sarrera)

WIKIPEDIA-KO SARRERA

GazteSarea Euskal Herriko gazte mugimenduaren proiektu komunikatiboa da. 2003ko martxoaren 1ean sortu zen, euskarazko Internet atari gisa. Bertan, euskal gazteriaren interesen eta arazoen inguruko eremu guztiak jorratzen dira: gatazka politikoa, sexualitatea, musika, kultura, hezkuntza, informazioa...

Teknologia berrietaz baliatuz, eta hainbat formatu tekniko eta periodistikoen bidez, azken urteotan, Euskal Herriko gazteriari zuzendutako komunikabideentzako erreferentzia bihurtu da, euren kontrako jazarpen juridiko-politikoa bizi izan badu ere.

7 WEBGUNE INTERESGARRIAK

Gure lehenengo lana, ikus-entzunezkoekin eta hauetan oinarritutako komunikabideekin zerikusia duten 7 webgune gomendagarriak aurkitzea da. Beraz, hona hemen nik egindako aukera:

YOUTUBE. Gaur egun ezinezkoa dugu YouTube-rik gabeko Internet imajinatzea. Anbizio gehiegirik gabe hasitako proiektu hau, lagunen artean bideo barregarrien elkar-trukaketarako gehienbat, munduko talde mediatiko guztiek edo ia guztiek YouTube kanal bat izatera ailegatu gara.

MOGULUS. YouTube-ren harira hasitako iraultzan kokatzen dugu Mogulus. Honetan, kanal bat sortu eta bai zuzenean, bai diferituan erakutsi ditzakezu zure bideoak. Publizitateaz mantentzen den plataforma da, beraz, posible da zuk igotako bideoetan nohizbehinka segundu batzuetako iragarkiak agertzea.

CINETUBE. Deskargatu gabe, hau da, online ikusteko pelikulak, serieak, dokumentalak, bideoklipak, kirolak, etab. bilatzen dituen plataforma da CineTube. Egia esanda, ikusten dituzun gauzak ez dira CineTube-ren sistemaren baitan alojaturikoak, baizik eta beste sistemetan (MegaVideo, YouTube,...) alojaturiko bideoak.

EITB24 (edo E¡TB Noticias - Beta). Dudarik gabe Euskal Irrati Telebista taldeak multimedia komunikabideen mundua irauli du, behintzat espainiar estatu mailan. Testuen, argazkien, audioen eta bideoen konbinazioak egunkari, irrati eta telebista funtzioak betetzen ditu; gaur egungo Internetek suposatzen duen iritzi-iraultza ere ez zaie pasatu: blog informatiboak sortzeko aukera ematen dute.

GazteSarea. Gazteok gara komunikabide modernoen iraultza teknologikoa hurbilenetik bizi izan dugunok. Euskal gazte mugimenduak sorturiko 'GazteSarea' proiektu komunikatiboak denetarik eskaintzen du: berriak, argazkiak, bideoak, erreportaiak, blogak, foruak, etab.

GOOGLE VIDEO. Nola ez, Google, Internet-eko erraldoia, ezin zen YouTuberen iraultzatik kanpo geratu eta laister sortu zuen bere plataforma propioa, nahiko antzekoa baina bideoen tamaina askoz handiagoa onartzen duena. Gainera, beste plataformetako bideoen bilatzaile gisa erabili daiteke ere.

EuskalTube. Interneteko bideoen iraultza Euskal Herrira ere ailegatu izan da; horregatik sortu dute Euskal Tube, euskarazko edota Euskal Herriari buruzko bideoak bultzatzeko sortu den plataforma.

Ongi Etorri!!

Ongi etorriak blog honetara. Euskal Herriko Unibertsitateko Ikus-Entzunezko Komunikazioko 31. taldean, Gorka Palaziok (Irrati eta Telebistako Informazioaren Teoria eta Teknika ikasgaiaren irakaslea) agindutako praktikak blog batean jarri behar ditugunez, hona hemen Mikel Sáenz de Buruagaren bloga. Aukeratutako gaia: Euskal Herriko gazteria eta honen interesak.

Espero dut bloga gustoko izatea, laister agertuko baitira lehenengo sarrerak. ONDO SEGI!!!